عصاره

            بسم الله الرحمان الرحیم.

            امام خمینی، 4 خرداد 1359، سخنان در جمع نمایندگان مجلس:

            «شما که وکیل از جانب ملت هستید، و عصارۀ فضایل ملت هستید.»

            امام خمینی، 6 خرداد 1360، سخنان در جمع نمایندگان مجلس:

            «این مجلس عصارۀ زحمتهاى طاقت فرساى این ملت مسلمان بوده است‏.»

            امام خمینی، 13 خرداد 1366:

            «این ملت سرفراز باشد و نمایندگان اینها که خلاصۀ ملت و عصارۀ ملت‏ اند، سرفراز باشند و قویدل مشغول خدمت باشند.»

            نویسنده ی وبلاگ:

            شاید تعبیر «عصاره ی فضایل ملت» و «عصاره ی زحمتهای طاقت فرسای این ملت مسلمان» و «خلاصه ی ملت و عصاره ی ملت»، که امام خمینی در مورد مجلس به کار برده، بی ارتباط با این نبوده که در ذهن ایشان، لغت «عصاره» لغتی بوده دارای اهمیت خاص. مشخصاً، ایشان «و العصر» در سوره ی و العصر را ــ بر خلاف اکثر ترجمه ها و تفسیرها؟ ــ به معنای «قـــَسَم به عصاره ی همه ی موجودات و قسم به انسان کامل» دانسته است:

            «وَ العَصرِ. إِنَّ الإنسانَ لَفِى خُسرٍ «عصر» انسان کامل است؛ امام زمان- سلام اللَّه علیه- است. یعنى «عصارۀ» همۀ موجودات. قسم به عصارۀ همه موجودات، یعنى قسم به انسان کامل» (7 تیر 1358).

            «امام امت و عصارۀ خلقت و وارث نبوت، ولىّ عصر- عجل اللَّه تعالى فرجه الشریف‏» (18 تیر 1358).

            «وَ الْعَصْرِ، انَّ الْانْسانَ لَفى‏ خُسْرٍ؛ عصر هم محتمل است که در این زمان حضرت مهدى- سلام اللَّه علیه- باشد، یا انسان کامل باشد که مصداق بزرگش رسول اکرم و ائمۀ هدى، و در عصر ما حضرت مهدى- سلام اللَّه علیه- است. قسم به عصارۀ موجودات عصر؛ فشردۀ موجودات، اینکه فشردۀ همۀ عوالم است، یک نسخه ‏اى است، نسخۀ تمام عالَم. همۀ عالَم در این موجود، در این انسان کامل، عصاره است و خدا به این عصاره قسم مى‏خورد» (21 خرداد 1359).

            همچنین امام خمینی چند بار «انسان» را عصاره ی خلقت معرفی کرده:

            «انسان- این موجود که عصارۀ همه خلقت است‏» (6 مهر 1356).

            «انسان را، که خلاصۀ عالم است؛ عصارۀ عالم است‏» (16 خرداد 1358).

            «انسان عصارۀ همۀ موجودات عالم است‏» (2 تیر 1358).

            «کوشش انبیا و ایده بعثت در تمام قرنها؛ تربیت این موجود است. این موجودى که عصارۀ همۀ مخلوقات است‏» (4 بهمن 1359).

            «انسان عصاره همه موجودات است و فشرده تمام عالم است. و انبیا آمده‏اند براى اینکه این عصاره بالقوّه را بالفعل کنند» (7 اسفند 1359).

            نتیجه گیری:

            ــ ظاهراً طبق قانون اساسی، نمایندگان مجلس عصاره ی ملت نیستند. نمایندگان مجلس، از بین افرادی که شورای نگهبان منصوب رهبر مجاز می داند، توسط مردم انتخاب می شوند. حدود صد نماینده ی مجلس ششم، از طرف شورای نگهبان مجاز دانسته نشدند رأی احتمالی ی ملت را در انتخابات مجلس هفتم کسب کنند.

            ــ تصور می کنم اگر هم فرضاً نمایندگان مجلس عصاره ی ملت باشند، عصاره ی خوبیها و عصاره ی بدیهای ملت هستند.

            ــ امام خمینی انسان را عصاره ی خلقت می دانسته، و گرایشش در ترجمه و تفسیر «و العصر» در سوره ی و العصر این بوده که «عصر» یعنی «عصاره ی همه ی موجودات و یعنی انسان کامل و یعنی امام زمان و یعنی رسول اکرم و امامهای معصوم [و یعنی حضرت فاطمه؟]».

            ــ استنباط بنده این است این که امام خمینی نمایندگان مجلس را «عصاره ی فضایل ملت» و «عصاره ی زحمتهای طاقت فرسای این ملت مسلمان» و «خلاصه ی ملت و عصاره ی ملت» نامیده است، دو توضیح دارد: یک) در فکر و ذهن امام خمینی در جهان بینی ی عقیدتی اش و در جهان بینی ی «جمهوری ی اسلامی»اش، لغت «عصاره» در وصف فرد مهم و نهاد مهم و موضوع مهم به کار می رفته. این کاربرد از سوی ایشان، هم اشتراکاتی دارد با کاربرد این لغت توسط ما و دیگران، هم ظاهراً لغتی خاص بوده در واژگان شخص ایشان. دو) امام خمینی در دیدار با اعضای نهادهای مختلف حکومت ِ خود، معمولاً از تعابیر تشویق کننده و احترام انگیز استفاده می کرده. در دیدار با نمایندگان مجلس هم، از تعابیری مانند «مجلس در رأس همه ی امور است» و نمایندگان مجلس «عصاره ی فضایل ملت» و «عصاره ی زحمتهای طاقت فرسای این ملت مسلمان» و «خلاصه ی ملت و عصاره ی ملت» هستند، استفاده می کرده. اینها در حالی است که نه در ساختار حقوقی ی قدرت و نه در ساختار حقیقی ی قدرت، مجلس در رأس امور نیست. و نمایندگان مجلس، یا عصاره ی ملت نیستند، و یا اگر هستند، ظاهراً عصاره ی فضیلتها و عصاره ی رذیلتهای ملت هستند.