داروپزشک؟

            بسم الله الرحمان الرحیم.

            یکی از فضلای عالیقدر می فرمود (و اصرار می کرد؟ و اصرار می کند؟) نگوییم «دکتر داروساز» و بگوییم «داروپزشک».

            من موافق این نظر و این پیشنهاد نیستم. اولاً «دکتر داروساز» رواج کامل دارد در گفتار و نوشتار ما. ثانیاً بجز خود عنوان «دکتر داروساز»، الگویی در گفتار ما وجود دارد که «دکتر داروساز» در آن الگو قرار می گیرد، و من دلیلی سراغ ندارم آن الگو را کنار بگذاریم.

            ظاهراً برای نامیدن پزشکها و تخصصهای آنها، در فارسی حد اقل دو الگو وجود دارد. چون من فعلاً از الگویی غیر از این دو الگو بیخبر هستم، این دو الگو را معرفی می کنم.

    

الگوی اول

الگوی دوم

دکتر داروساز

دکتر قلب (متخصص قلب)

دکتر پوست (متخصص پوست)

دکتر داخلی (متخصص داخلی)

دندانپزشک

دامپزشک

روانپزشک

چشم پزشک

           

ظاهراً این دو الگو، هر دو، وجود دارند، و عنوانهایی که طبق الگوی دوم متداول شده اند، طبق الگوی اول رایج نیستند و مصطلح نیستند، و عنوانهایی که طبق الگوی اول متداول شده اند، طبق الگوی دوم رایج نیستند و مصطلح نیستند. شاید عنوانهایی باشند که طبق هر دو الگو رواج داشته باشند.

            اصرار بر این که «دکتر داروساز» را که در الگوی اول قرار دارد، تغییر دهیم به «داروپزشک» و آن را در الگوی دوم قرار دهیم، به نظرم جنگیدن با مصطلحات زبان فارسی است. اصرار بر گفتن «داروپزشک» تقریباً مانند اصرار بر گفتن «داخلی پزشک» (dāxeli-pezešk) است.