بزرگترین فیلسوف را نتوان یافت ولی فیلسوفان بزرگ را می توان یافت؟

                     بسم الله الرحمان الرحیم. 

                                                    

            اگر در گوگل، «بزرگترین فیلسوف قرن بیستم» را جست و جو کنید، می بینید ویتگنشتاین و هایدگر و راسل و دریدا را نام برده اند. شاید نامهای دیگر هم ببینید.

            اگر «بزرگترین فیلسوف غرب» را جست و جو کنید، می بینید کانت و نیچه را نام برده اند. شاید نامهای دیگر هم ببینید.

            اگر «بزرگترین فیلسوف ایران» را جست و جو کنید، می بینید سیداحمد فردید و ارد بزرگ و خواجه نصیر (خواجه نصیر بعد از ابن سینا) را نام برده اند. شاید نامهای دیگر هم ببینید.

            اگر «فیلسوف عظیم الشأن» را جست و جو کنید، می بینید میرداماد و صدرالمتألهین و حضرت آیت الله مصباح یزدی (خانم فاطمه رجبی، طبق http://www.fardanews.com/fa/news/34510/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%85-%D8%B8%D9%87%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D8%B3%D8%AE%D9%86%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA   گفته است «فقیه وارسته و فیلسوف عظیم الشان حضرت آیت الله مصباح یزدی») و حضرت آیت الله سیدابوالحسن قزوینی و ارسطو (مشخصاً امام خمینی این چنین فرموده است: «فیلسوف عظیم الشأن و حکیم بزرگوار، ارسطاطالیس‏») و سبزواری و مرحوم علامه سیدمحمدحسین طباطبایی و میرفندرسکی و سقراط و مرحوم آقای قمشه ای و آیت الله صمدی آملی را نام برده اند. شاید نامهای دیگر هم ببینید.

            «بزرگترین فیلسوف مسلمان» را جست و جو کنید.

            و در http://secretgarden.blogsky.com/1386/10/04/post-104/ چنین می بینید:

            «عبدالحلیم خدام معاون پیشین رئیس جمهور سوریه گارودی را «بزرگترین فیلسوف معاصر در جهان غرب» خواند. معمر القذافی رهبر لیبی حتی چند قدم جلوتر رفته و مقام او را تا حد «بزرگترین فیلسوف اروپا از زمان افلاطون و ارسطو»  بالا برد.»

            اینها را که دیدم، با خود گفتم، شاید بهتر است جمادی وار، این گونه بگویم:

            «اگرچه بسیاری از صاحب نظران هایدگر را بزرگ ترین فیلسوف قرن بیستم خوانده اند، اما تشخیص و تأیید صفات و القابی چون بزرگ ترین، کوچک ترین، خبیث ترین یا هر «ترین ِ» دیگری از توان من بیرون است» (مارتین هایدگر، هستی و زمان، ترجمه ی سیاوش جمادی، تهران، ققنوس، 1386، «مقدمۀ مترجم»؛ صفحه ی 14).

            واقعاً، شاید بهتر باشد دنبال «اَعلَم فلاسفه» نباشیم، مگر این که در فلسفه هم، رابطه ی تقلیدکننده و تقلیدشونده برقرار، و اَعلَمیت یا محتمل الاَعلَمیت بودن یا الاعلم فالاعلم بودن فرد تقلیدشونده شرط باشد.

            شاید «بزرگترین فیلسوف» را نتوان یافت، و معیار دقیق برای شناسائی ی بزرگترین فیلسوف وجود نداشته باشد، اما البته تا حدّی می توان «فیلسوفان بزرگ» در مکاتب فلسفی ی مختلف را نام برد، چنان که تقریباً اجماع فیلسوفان و متفکران و اندیشمندان بر «فیلسوف بزرگ» بودن آنان، تعلق گیرد.

            (از بحث فنّی ی فلسفه و فیلسوفان اگر بیرون بیائیم، بنده با افکار دینی و با علائق فلسفی ام، با این جمله که ظاهراً فارابی فرموده است، و از http://www.askquran.ir/showthread.php?p=371949 نقل می کنم، موافقم: « فیلسوف کامل امام است و چون فلسفه یعنی علم به حقائق اشیاء و چنین افرادی عالم به معارف و حقائق اشیاء هستند، «علّم آدم الاسماءَ کلَّها» (بقره/31) فیلسوف کامل پیغمبر صلی الله علیه و آله است، «هو الّذی بعث فی الامّیّین رسولاً منهم» (جمعه/2)»)