دگرگون ، بهترگون ، بدترگون

            بسم الله الرحمان الرحیم.

چه ما بخواهیم چه ما نخواهیم، طبیعت همواره دگرگون می شود. به همین ترتیب، شاید نوعی کمال باشد، اگر، چه طبیعت بخواهد و چه طبیعت نخواهد و چه بهار باشد و چه پائیز باشد و چه روز باشد و چه شب باشد، ما هم، اگر نه همواره، اما گاه به گاه، دگرگون شویم، البته یعنی بهترگون شویم. تفاوت انسان با طبیعت، شاید این باشد که:

طبیعت همواره «دگرگون» می شود، و در دگرگون شدنش مجبور است، و دگرگون شدنش ظاهراً نه کمال است و نه نقص. اما انسان،  در دگرگون شدن یا نشدنش مختار است (الان نمی دانم نظریه ی حرکت جوهری ردکننده ی این سخن هست یا نه (امیدوارم دوستداران فلسفه ی صدرا از «نظریه» نامیدن حرکت جوهری خشمگین نشوند، و آیا فرقی هست بین طرفداران نظریه ی تکامل داروین آنگاه که از «نظریه» نامیده شدن دیدگاه علمی ی مطلوب خود ناخرسند می شوند، و طرفداران فلسفه ی صدرا آنگاه که از «نظریه» نامیده شدن دیدگاه فلسفی ی محبوب خود ناراحت می شوند؟)) و دگرگون شدنش می تواند به شکل «بهترگون» شدن باشد و می تواند به شکل «بدترگون» شدن باشد.